+7 (707) 350 02 20
2025 жылдың 13 наурызынан бастап Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқықбұзушылықтар кодексіне (ӘҚБтК) енгізілген жаңа түзетулер күшіне енеді. Олар еңбек қауіпсіздігі, жеке деректерді қорғау, тұтынушылардың құқықтарын қорғау, валюталық айырбастау және табыс декларациясын беру сияқты салалардағы құқықбұзушылықтарға жауапкершілікті едәуір күшейтеді. Кәсіпкерлер, ЖШС, ЖК және бухгалтерлер жаңа айыппұлдар мен санкцияларға дайын болуы тиіс. Бизнеске және жеке қаржыға әсер ететін өзгерістерді төменде оқыңыз.
1. Жеке деректерді қорғау саласындағы құқықбұзушылықтар үшін жауапкершіліктің күшеюі
ӘҚБтК-нің 79-бабы бойынша жеке деректерді қорғау заңнамасын бұзу жөніндегі жауапкершілік айтарлықтай күшейеді. Жеке тұлғалар үшін айыппұл мөлшері 10 АЕК-тен 30 АЕК-ке дейін, лауазымды тұлғалар мен шағын кәсіпорындар үшін — 20 АЕК-тен 60 АЕК-ке дейін, ал ірі кәсіпорындар үшін — 70 АЕК-тен 200 АЕК-ке дейін артады. Осы бап бойынша айыппұлдың ең жоғары сомасы 2 000 АЕК-ке дейін жетуі мүмкін. Бұл жеке деректердің жоғалуы, заңсыз жиналуы немесе өңделуі сияқты қауіпсіздік бұзушылықтарын қамтиды.
2. Еңбек қауіпсіздігі саласындағы құқықбұзушылықтар үшін айыппұлдардың көбеюі
2025 жылдың 13 наурызынан бастап еңбек қауіпсіздігі саласындағы бұзушылықтар үшін айыппұлдар да ұлғайтылады. Мысалы, қауіпсіздік қызметінің немесе еңбек қауіпсіздігі саласындағы маманның болмауы үшін шағын және коммерциялық емес ұйымдар 20 АЕК айыппұл төлесе, ірі кәсіпорындар — 120 АЕК айыппұл төлейді. Сондай-ақ, еңбек жағдайларындағы апаттарды тергеуге жауапкершілік күшейтілді.
3. Тұтынушылар мен кәсіпкерлердің құқықтарын бұзу
Тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында жаңа айыппұлдар енгізілді. Мысалы, сатушының немесе өндірушінің тұтынушыларға ақпаратты қазақ және орыс тілдерінде ұсынбауы, тауарды айырбастау немесе қайтару жөніндегі міндеттерді орындамауы үшін айыппұлдар 5 АЕК-тен бастап ірі кәсіпорындар үшін 25 АЕК-ке дейін болады. Сондай-ақ, әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына қосылған саудалық үстеме бағаларды бұзу үшін айыппұлдар да ұлғаяды.
4. Валюта айырбастау пунктері және табыс декларациясы бойынша жауапкершілік
ӘҚБтК-нің 252-1-бабында валюта айырбастау қызметі бойынша жаңа талаптар енгізілген. 2025 жылдың 13 наурызынан бастап валюта айырбастау операциялары мен айырбастау пунктерінің жұмысын бұзу үшін айыппұлдар 50 АЕК-тен 150 АЕК-ке дейін болады. Сонымен қатар, жеке тұлғалардың табыс декларациясын дұрыс толтырмауы айыппұлмен жазаланады — бұл 100 АЕК көлемінде айыппұлға әкеледі.
5. Экологиялық құқықбұзушылықтар үшін айыппұлдардың күшеюі
Қалдықтарды арнайы белгіленген орындарға шығармай тастау сияқты экологиялық нормаларды бұзғаны үшін айыппұлдар жеке тұлғаларға 100 АЕК-ке дейін, кәсіпорындарға 1 000 АЕК-ке дейін өседі.
6. Басқа өзгерістер
ӘҚБтК-ге мемлекеттік тіркеу, діни қызмет және электрондық цифрлық қолтаңбаға қатысты өзгерістер енгізілді. Мысалы, ЭЦҚ жабық кілтін басқа адамның қолдануы үшін айыппұл 50 АЕК-тен жеке тұлғалар үшін 200 АЕК-ке дейін артады.
Жаңа нормалардың күшіне енуі кәсіпорындарға жауапкершілік деңгейін арттырады, сондықтан айыппұлдарды азайту үшін барлық бизнес процестерін дұрыс ұйымдастыру маңызды.