logo

Қазақстанда ҚҚС мөлшерлемесін көтеру туралы

28 қаңтар, 2025
2025 жылғы 28 қаңтарда Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың төрағалығымен өткен үкімет отырысында Премьер-министр Олжас Бектенов ҚҚС мөлшерлемесін көтеру жоспарын жариялады. Бұл шара еңбекақы төлеу қорына түсетін жүктемені азайтып, оны сатылымдарға ауыстыруды көздейді.
 
Реформаның негізгі мақсаты — кәсіпорындардың бәсекеге қабілеттілігін арттырып, қаржылық резервтерін құру. Еңбекақы төлеу қорына түсетін жүктемені азайту бизнеске қызметкерлердің жалақысын көтеруге мүмкіндік береді, ал қосымша салықтық түсімдер экономика өсімін қолдауға және инфрақұрылымды дамытуға бағытталады.
 
Премьер-министрдің орынбасары Серік Жұманғарин Парламентте жаңа Салық кодексінің жобасы талқыланып жатқанын және оның салықтық жеңілдіктерді қысқарту, кейбір салаларға салық мөлшерлемелерін көтеру бойынша шараларды қамтитынын атап өтті. Дегенмен, бұл шаралардың жеткіліксіз екенін, себебі Қазақстанда салық жинау деңгейі төмен екенін айтты. ЖІӨ-ге қатысты салықтық түсімдер 20%-ды құраса, дамыған елдерде бұл көрсеткіш 40%-дан асады.
 
Жұманғарин 1995-2009 жылдары ҚҚС пен КТС мөлшерлемелерін төмендетудің салықтық жинау деңгейіне теріс әсер еткенін және заңдық деңгейде салықтық лазейкалардың пайда болуына әкелгенін мәлімдеді. Қазіргі таңда тіркелген 2,3 миллион салық төлеушінің ішінен тек 137,7 мың субъект ҚҚС төлеуші болып табылады.
 
Бұл мәселені шешу үшін ҚҚС бойынша есепке қою шегін 78 миллионнан 15 миллион теңгеге дейін төмендету ұсынылып отыр. Сонымен қатар, ҚҚС-ты есепке алу тізбегін қалпына келтіру арқылы орташа тиімді мөлшерлемені 4%-ға дейін төмендету жоспарлануда.
 
Президент Тоқаев салықтық реформаның қажеттілігін қолдап, Ұлттық қордың трансферттерін азайту және оның жинақтау функциясын күшейту арқылы ірі инфрақұрылымдық жобаларды қаржыландырудың маңыздылығын атап өтті.