Қазақстанда бизнеске несие кепілдігін беретін екі қор құрылады

Үкімет 30 мың ШОБ жобасына 1,7 трлн теңге көлемінде қолдау көрсетуді жоспарлап отыр.

4 наурызда өткен Үкімет отырысында Премьер-министрдің орынбасары Серік Жұманғарин Қазақстанда бизнеске несие кепілдігін беретін екі қор құрылатынын мәлімдеді. Оның бірі – ШОБ-ты қолдауға бағытталған.

«Шағын және орта бизнеске берілетін несиелерді кепілдендіру мен пайыздық мөлшерлемені субсидиялау көлемі артады. Биылдың өзінде 30 мыңға жуық ШОБ жобасына 1,7 трлн теңге көлемінде қолдау көрсетілмек», – деді Жұманғарин.

Премьер-министрдің орынбасарын Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрағасы Мәдина Әбілқасымова толықтырды. Оның айтуынша, «жаңа кепілдік қорының басты ерекшелігі – мемлекеттік қатысумен қатар, банктердің жыл сайынғы аударымдары арқылы қаржыландырылуы».

«Қор шағын және орта бизнеске берілетін 3,5 млрд теңгеге дейінгі несиенің 85%-ына дейінгі бөлігін жабады. Қорды құру үшін ҚНРДА Үкіметке тиісті заңнамалық өзгерістер енгізді», – деді Мәдина Әбілқасымова.

Бұдан бөлек, «Даму» қорының кепілдігімен берілетін ШОБ несиелеріне тәуекел өлшемін 20%-ға дейін төмендету қарастырылып отыр. Бүгінде 607 млрд теңге көлеміндегі бизнес несиелерінің 5%-ы «Даму» қорының кепілдігімен қамтылған.

Екінші қор ірі бизнестің несиелеріне кепілдік беру үшін құрылады. Мақсаты – экономиканы, әсіресе ірі инвестициялық жобаларды несиелеуді жандандыру.

Бұл қор банктердің өтімділігін арттыру құралы ретінде жұмыс істейді және қаржыландырудың тартымдылығын арттыруға бағытталған. «Бәйтерек» ҰБХ басқарма төрағасы Рустам Қарағойшиннің айтуынша, «механизмнің негізгі идеясы – мемлекет ірі жобаларды несиелеуге байланысты қаржылық тәуекелдердің бір бөлігін өз мойнына алады».

Қор «Бәйтерек» холдингінің жанынан құрылып, 7 млрд теңгеден асатын жобаларды қолдауға бағытталады.

«Бұл қор ірі әрі стратегиялық маңызды жобалардың кепілдік қамтамасыз ету мәселесін шешуге көмектеседі. Жоба бастамашысы жобаның жалпы құнының кемінде 20%-ын өз қаражатымен қамтамасыз етуі тиіс. Қалған 80%-ы екінші деңгейлі банктер мен Қазақстан Даму Банкі арқылы қаржыландырылады. Бұл ретте холдингтің кепілдік беру көлемі жалпы қаржыландыру сомасының 30%-на дейін жетеді», – деді Рустам Қарағойшин.

Мәдина Әбілқасымова өз кезегінде 2024 жылы ірі инвестициялық жобаларды несиелеу үшін синдикатталған несиелеуді дамытуға бағытталған заңнамалық өзгерістер қабылданғанын еске салды. Енді синдикатқа резидент емес банктер қатыса алады, ал келісімшарттар халықаралық құқық қағидаттарына негізделеді. Қазірдің өзінде 6,5 трлн теңге көлеміндегі инвестициялық жобалар пулы қалыптастырылып, 835 млрд теңгеге 5 жобаны қаржыландыру басталды.