logo

Фрилансерлер үшін зейнетақы жарналарын төлеу тәртібі

02 маусым, 2025

Қазақстанда фрилансерлер міндетті зейнетақы жарналарын (МЗЖ) өз бетімен төлеуі тиіс. Егер адам жеке кәсіпкер ретінде тіркелген не азаматтық-құқықтық шарт бойынша қызмет көрсетіп жүрсе, онда ол МЗЖ төлеуші болып есептеледі. Жарна мөлшері төлеушінің өзі анықтаған табысынан есептеледі, бірақ ол айлық есептік 50 ең төменгі жалақыдан аспауы қажет.

Егер табыс 1 ЕТЖ-дан аз болса, онда МЗЖ-ны сол 1 ЕТЖ көлемінен төлеуге рұқсат етіледі. Бұл ереже жеке тұлғалармен жасалған қызмет көрсету шарттары бойынша табыс алатын азаматтарға да қолданылады.

2024 жылғы 1 қыркүйектен бастап интернет-платформалар арқылы жұмыс істейтіндер үшін жаңа ереже енгізілді. Бұл жағдайда платформа операторы МЗЖ-ны ұстап қалып, БЖЗҚ-ға аударады. Жарна мөлшері орындаушының таңдауына байланысты: 1% немесе 10%. Ай сайынғы табыс 50 ЕТЖ-дан аспауы керек.

БЖЗҚ-да зейнетақы шотын қалай ашуға болады

Жеке зейнетақы шоты алғашқы жарна түскен сәтте автоматты түрде ашылады. Арнайы БЖЗҚ кеңсесіне барудың қажеті жоқ — төлем тапсырмасында ЖСН, аты-жөні және туған күнін көрсету жеткілікті. Қалған деректер мемлекеттік жүйелер арқылы автоматты түрде алынады.

Зейнетақы шотын қалай бақылауға болады

БЖЗҚ қызметтерінің 90%-дан астамы онлайн режимде 24/7 қолжетімді. Ең тиімді әдіс — жеке кабинет немесе мобильді қосымша арқылы шотты тексеру. Мұнда деректерді өзгертуге, анықтама алуға және зейнетақыны есептеуге арналған калькуляторды пайдалануға болады.

Сондай-ақ egov.kz порталы мен eGov Mobile қосымшасы арқылы да қызметтер қолжетімді.

Ерікті зейнетақы жарналары не үшін қажет

Ерікті зейнетақы жарналары (ЕЗЖ) болашақта жоғары зейнетақы алуға мүмкіндік береді. Жарна көлемі мен мерзімін салымшы өзі анықтайды. Төлемдерді банк арқылы немесе жұмыс беруші арқылы жасауға болады. Жақын туыстар, тіпті кәмелетке толмаған бала да сіздің атыңызға ЕЗЖ аудара алады.

ЕЗЖ салықтық жеңілдіктер береді: жұмыс беруші үшін — салықтан шегеру, ал жұмысшы үшін — табыс ретінде саналмайды. Барлық жарналар инвестицияланады.

Фрилансерлердің зейнетақы жинақтары қайда инвестицияланады

Зейнетақы активтерін ҚР Ұлттық Банкі мен бес басқарушы компания басқарады. Инвестициялар мен табыстылық туралы ақпарат enpf.kz сайтында ай сайын жарияланады. Нақты бағалау үшін кемінде 1 жыл қажет.